Архат — бұл будда дінінде жоғары рухани мәртебеге ие адамды білдіретін термин. Архат деген сөз санскрит тілінен шыққан, оның мағынасы «лайықты» немесе «құрметті» дегенді білдіреді.
Будда ілімі бойынша, архат — бұл нирванаға жету жолындағы ең жоғары сатыға жеткен адам. Архат болу үшін адам өзінің барлық жаман қасиеттерінен арылып, рухани кемелділікке жетуі керек.
Архат атағына ие болған адамдар өте сирек кездеседі және олар будда қауымында үлкен құрметке ие. Олар өздерінің даналығымен, қайырымдылығымен және рухани күшімен ерекшеленеді.
Атақты архаттар:
- Махакашьяпа — Будда Шакьямунидің ең жақын ізбасарларының бірі және бірінші буддистік кеңестің ұйымдастырушысы.
- Ананда — Будда Шакьямунидің немере інісі және оның ең сенімді ізбасарларының бірі.
- Шарипутра — Будда Шакьямунидің ең көрнекті ізбасарларының бірі, даналығымен танымал.
- Маудгальяяна — Шарипутраның досы және Будда Шакьямунидің тағы бір көрнекті ізбасары, психикалық күштерімен әйгілі.